Al eeuwen leert de volkswijsheid dat je beter een vogel in de hand kunt hebben dan tien in de lucht. De betekenis is simpel: weinig maar zeker is beter dan veel dat onzeker is. Deze wijsheid weerspiegelt een tijd waarin het erop aankwam dat je elke dag iets te eten had.
In vroeger tijden werden vogels zoals mussen en vinken gevangen en gegeten in onze contreien. Ze werden gestoofd met groenten en kruiden of geroosterd boven een open vuur. Er werd soep en pastei mee gemaakt. Vooral in tijden van schaarste waren ze een welkome aanvulling op het menu. Toen gold zeker een variant op de uitdrukking die we nu kennen: beter eenen voghel ondert net dan X in de lucht.
Vandaag bekijken we de wereld anders. Nu zien we het belang van biodiversiteit en het behoud van soorten. De mus en de vink zijn niet langer potentiële maaltijden, maar waardevolle stukjes in de ecologische puzzel. Al hebben sommige Fransen het er ook vandaag nog steeds moeilijk mee dat ze geen ortolaan meer mogen eten.
Misschien wordt het tijd dat we een variant op de eeuwenoude uitdrukking lanceren: beter tien vogels in de lucht dan een in de hand. Zelfs de zo vertrouwde huismus, de Vogel van het Jaar 2024, verdwijnt razendsnel uit onze tuinen. Maar ook andere soorten zien en horen we steeds minder.
Vroeger was het allicht wijsheid een vogel in de hand te hebben om je te behoeden tegen slechte tijden. Nu is er een nieuwe wijsheid, een die de natuur en haar schoonheid vooropstelt. Misschien is het inderdaad beter om die tien vogels in de lucht te laten dan ze
onder het net of in de hand te hebben. Of straks moeten we ons gedwongen blij maken om een dooie mus.